structure20

The consonants and vowels which are introduced in this chapter are shown in brown.

	Inherent Mid tone	Inherent Rising Tone
High		ข ถ ผ ส ห
Middle	ก จ ด ต บ ป อ
Low	ค ง ช ท น พ ม ร ว ย ล ฟ ภ

		Front	Central, Unrounded	Back, Rounded
High	short	-ิ	-ึ	-ุ -ัวะ
High	long	-ี	-ือ	-ู -ัว
Middle	short	เ-ะ	เ-อะ	โ-ะ
Middle	long	เ- เ-ีย	เ-อ เ-ือ	โ-
Low	short	แ-ะ	ไ- ใ- -ะ เ-า -ำ	เ-าะ
Low	long	แ-	-า	-อ

เมื่อไร มานี จะ ได้ ไป โรงเรียน
When will Maanii get to go to school?

ถ้า โต เท่า มานะ เมื่อไร กี็ จะ ได้ ไป โรงเรียน
If and when (Maanii) is as grown up as Maana, then (Maanii) will get to go to school.

IV. Pronoun : Kin Terms & Names: Kinship terms and names are used in place of pronouns, especially at home and among friends. Thus Mani can use her name for "I" in talking to her mom. Mana, uses the kin term "elder siblling" in place of "I/me/mine."

มานี: แม่ คะ เมื่อไร มานี จะได้ ไป โรงเรียน
Maanii: Mom, when will Maanii (= I) get to go to school?
แม่: ปีหน้า มานี ก็ จะได้ ไป โรงเรียน
Mother: Next year Maanii (= you) will get to go to school.

มานี: มานี มี เพื่อน ชื่อ ปิติ
Maanii: Maanii (= I) has a friend named Piti.
มานะ: ปิติ ก็ เป็น เพื่อน ของ พี่
Maana: Piti is also a friend of Pii (= mine).