เครื่องดนตรีไทย นับเป็นเอกลักษณ์สําคัญอย่างหนึ่งที่แสดงถึง
ความเป็นวัฒนธรรมไทยแม้เครื่องดนตรีบางชิ้นเราจะรับมาจาก
ชาติต่างๆแต่ก็จะปรากฏชื่อชาตินั้นๆติดมากับชื่อของเครื่องดนตรี
ชนิดนั้นๆด้วย เช่น ปี่ชวา [pic] และ กลองแขก [pic] เป็นต้น เครื่อง
ดนตรีไทยมีหลากหลาย ทั้ง ดีด สี ตี เป่า และเมื่อ
นํามารวมเป็นวง จึงมีทั้งชนิดประโคมที่เรียกว่า วงปี่พาทย์ [pic]
ซึ่งเป็นประเภทบรรเลง และวงมโหรี เป็นต้น

ความนิยมดนตรีไทย จะเห็นได้จากตามวัง หรือบ้านของเจ้านาย
และขุนนางต่างๆในสมัยก่อนเปลี่ยนแปลงการปกครองซึ่งตามบ้าน
จะมีวงดนตรีไทยของตอนเย็นๆ หลังเลิกจากราชการงานประจํา
ก็จะมารวมกลุ่มเล่นดนตรีกันไป ใครชํานาญทางไหนก็มักจะ
ได้รับการกล่าวขวัญถึง นอกจากนี้ ยังทําให้เกิดเพลงใหม่ๆ
ขึ้นอยู่เสมอ เพลงเหล่านี้ บางเพลงก็ยังมีสัญชาติบอกให้รู้ เช่น
ลาวดวงเดือน  เขมรไทรโยค จีนเก็บบุปผา หรือบางทีมีสองสัญชาติ
ซ้อนกันเข้าไป เช่น แขกมอญบางช้าง และ แขกมอญบางขุนพรม
เป็นต้น

ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๖ ทรงมีพระราชนิยมทางด้าน อักษรศาสตร์
และนาฏยศาสตร์อย่างยิ่งจึงทรงตั้งกรมมหรสพหลวงขึ้น
เพื่อจัดระเบียบราชการเกี่ยวกับการแสดงและการละเล่นต่างๆ
ขุนนางกรมนี้ ล้วนได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ที่แสดง
ถึงความชํานิชํานาญในด้านนั้นๆ เช่น หลวงพิณพาทย์พิทยาเภท
(พิณพาทย์) ขุนสําราญสมิตมุข (ตลกหลวง) หรือ
หมื่นขันคําหวาน (ขับเสภา) เป็นต้น ในสมัยรัชกาลนี้จึงได้รับการ
กล่าวถึงว่าเป็นยุคทองของมหรสพและการอักษรศาสตร์

Back