MAHIGIT kalahati ng kabuuang bilang ng kabataang Pilipino, partikular na iyong nasa edad 7 hanggang 15, ang gumon na sa bisyo ng paninigarilyo. Bahagi sila ng tinatayang 40,000 hanggang 50,000 Asian teenagers na maagang natutong manigarilyo bunga ng kakulangan sa batas laban sa tobacco at walang humpay na promosyon nito sa buong mundo. Ang naturang mga bilang ay ipinalabas ng World Health Organization (WHO) regional office for the Western Pacific kasabay ng selebrasyon ng World No Tobacco Day noong Abril 31.

"The industry is seeking a new generation of young smokers to replace the millions who die from tobacco," ani Dr. Shigeru Omi, WHO regional director for the Western Pacific. "We have to stop a product that eventually kills from entering our schools and sports. Children deserve to grow up in an environment free from such marketing."

Ayon pa sa WHO, ang paninigarilyo ang pinakapangunahing sanhi ng kamatayan sa buong mundo. Sa katunayan, isa sa bawat tatlong lalaki na nasa middle age ang namamatay dahil dito. Inaasahang tataas pa ang bilang na ito sa mga darating na buwan dahil sa mabilis na paglaganap ng bisyo sa mga kabataan, lalo na sa Asya.

Ginawang halimbawa ng WHO ang Pilipinas. Dahil sa kawalan dito ng batas na nagbabawal sa pagbebenta ng sigarilyo sa kabataan, tumaas mula 1987 ng 150 porsiyento ang bilang ng mga batang may edad 7 hanggang 15 na naninigarilyo.

Ngunit hindi lamang sa Pilipinas nangyayari ito. Maging ang mga karatig bansa nito sa Asya ay may ganito ring problema. Ayon sa pag-aaral ng WHO, malaki ang posibilidad na maging chain smokers ang mga taong maagang natutong manigarilyo. Bukod dito, mas mahihirapan din silang pigilin ang kanilang bisyo kahit na alam nila ang mga masamang implikasyon nito sa kanilang kalusugan.

"At current rates, smoking will kill a third of all young men alive today in China and one million children alive in Cambodia. By 2030, smoking will kill 1 in 6 people worldwide - a toll that will exceed that from AIDS (Acquired Immune Deficiency Sydnrome), tuberculosis, automobile accidents and homicide combined," ayon sa WHO. Dahil dito, hinikayat ng WHO ang lahat ng bansa sa Asya na palakasin ang batas laban sa tobacco advertising at sponsorship upang maiiwas ang kabataan dito.

Inihayag ng WHO na ang multinational tobacco companies sa United States, Britain at Japan ay kabilang sa nangungunang 10 advertisers sa ilang bansa sa Asya kung saan gumagastos sila ng mahigit $3 bilyon bawat taon. Target ng mga ito ang kabataan sa pamamagitan ng sponsorship sa sports at music events, kabilang ang local performances ng top stars tulad ng Madonna, Dire Straits, The Coors at Slipknot.

Bagama't mababa ang rate para sa kababaihan - umaabot lamang ito ng 5 porsiyento sa maraming bansa - nararapat pa rin itong bigyan ng pansin dahil determinado ang cigarette manufacturers na maabot ang market na ito.

Sa Japan, halimbawa, dumoble ang bilang ng mga babaeng naninigarilyo sa loob ng ilang taon matapos payagan ang American firms na makapasok sa bansa noong mga huling bahagi ng dekada 80.

"As it is, tobacco control laws in Asia are among the weakest worldwide, with low taxes on cigarettes, poor regulations on advertising and almost no control of sponsorship. The only exceptions are Hong Kong, Singapore and Thailand," anang WHO. Bagama't malakas ang comprehensive bans, lumabas sa pag-aaral ng WHO na halos walang silbi ang partial bans dahil kayang-kaya itong lusutan ng tobacco companies. Halimbawa rito ay ang Malaysia.

Matagal nang ipinagbawal ng Kuala Lumpur ang direct tobacco advertising, ngunit nakalulusot pa rin ang tobacco companies sa pamamagitan ng paggamit ng iba pa nilang produkto tulad ng Benson land Hedges bistro, Dunhill accessories, Marlboro clothing, Kent Horizon Tours, Peter Stuyvesant Travel at Salem Cool Planet concerts. Bilang resulta, ayon sa WHO, tinagurian ang Malaysia bilang "(tobacco's) indirect advertising capital of the world."